İznik, 1700 yıl önce toplanan 1. Konsil'in yıldönümü dolayısıyla Papa'nın da ziyaretiyle küresel gündeme ismini taşıdı. Hristiyan alemi ve özellikle Katolikler için yüksek manevi öneme sahip olan İznik'in, bu fırsatla birlikte turizm potansiyelinin artırılması için konunun uzmanları bir süredir beyin fırtınası toplantıları yapmaya başladı. Elbette Bursa ve İznik açısından karşımızda eşsiz bir inanç turizmi ve destinasyon pazarlaması fırsatı var. Ve elbette ki, yerel yönetimin, STK'ların, özel sektörün ve bu kenti seven herkesin buna odaklanması ve katkı koymaya çalışması da doğal. Ancak, bir maestro lazım...
BUSİAD SAHİP ÇIKIYOR
Konuyu uzun süredir gündeminde tutan ve sahip çıkan Bursa Sanayici ve İşinsanları Derneği BUSİAD'ın Turizm ve Hizmet Komitesi 'İznik Konsilinin Bursa Turizmine Sürdürülebilir Etkisi' konulu bir toplantı yaptı. İş insanlarını bünyesinde toplayan bu derneklerin en önemli misyonunun bulundukları şehrin 'ortak aklı'nı oluşturması olduğunu düşünen biri olarak, BUSİAD'ın birkaç yıl önce ortaya koyduğu 'Sanayi, tarım ve turizm ile gelişen Bursa' vizyonunu hatırlatmak isterim. Dernekler sanıldığı gibi sadece network alanları değil, entellektüel birikim, vizyoner bakış ve ortak aklı harekete geçirme platformlarıdır. BUSİAD'ın da hem ortaya koyduğu vizyon, hem sahip çıktığı konular, hem de sergilediği duruş, Bursa'nın kaderini tayin edecek niteliktedir kanımca...
BUSİAD Yönetimi'ni popüler kültür yerine tarihsel ve kültürel mirasa sahip çıkma girişimlerinden dolayı kutluyorum. Prof. Dr. İbrahim Hızalan tarafından modere edilen toplantıda; Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Turizm İşletmeciliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Asım Saldamlı, Uluslararası SKAL Dernekleri Federasyon Başkanı Emre Gezgin ve TURSAV Başkanı Faruk Pekin; destinasyon yönetimi, Uluslararası tanıtm ve pazarlama, kültür turizminin önemi ve ürün haline getirilmesi konularında konuşma yaptılar. Toplantıdan benim dikkatimi çeken birkaç fikir oldu: yazımın başında da belirttiğim gibi odağı sadece İznik'in destinasyon pazarlaması olacak, konuya liderlik edecek bir özerk merkez oluşturulması gerekiyor. İnanç turizmi ile ilgili akademik dünyanın motive edilerek bilgi üretmesinin sağlanması, pazarlama işinin gönüllüler yerine tamamiyle profesyonellere bırakılması, ve bir İznik kitabı bastırılarak Avrupa'da prestijli kitapçı ve kütüphane vitrinlerine konumlandırılması gibi...
Ayrıca, sadece inanç turizmi üzerinden gitmek yerine cross marketing yaparak, İznik'e gelen turiste Bursa'nın da tarihi kültürel mirasının sunulmasının pekala sağlanabileceği toplantıda sunulan güzel fikirlerden biriydi.
GEÇMİŞTEN DERS ALMAK
Toplantı konuşmacılarını dinlerken Bursa Ticaret ve Sanayi Odası'ndaki 28 yıllık kurumsal hayatımda, yönetiminde yer aldığım ve daha önce Kadın ve Ekonomi okurlarıyla bu köşede paylaştığım Hafta Sonu Bursa'ya Projesi ve 14 Mayıs 2008 tarihinde İngiltere Kraliçesi 2. Elizabeth'i Bursa'da Ulusal Girişimcilik Kongresi kapsamında ağırladığımız organizasyonlar aklıma geldi. Her iki projede de aylarca beyin fırtınası yapmıştık. Hafta Sonu Bursa'ya Projesi'ni Marka Stratejisti Güven Borça ile Kraliçe ziyaretini de İletişim Profesyoneli Ali Saydam ile birlikte çalışmıştık. Kraliçe'nin ziyaretinde Cumhurbaşkanlığı, MİT, İngiltere Büyükelçiliği, Konsolosluk, Bursa Valiliği, Emniyet, Bursa Büyükşehir Belediyesi, Olgunlaşma Enstitüsü ve STK'larla aylarca beyin fırtınası yaptık ve titizlikle emek verdik. Biliyorduk ki; bazı işler iz bırakır. Her iki projede de Bursa'nın markalaşması ve turizm potansiyeline katkı sağlayacağımıza olan inancımızla yol aldık. Aradan geçen 15 yıldan sonra maalesef ki bu kadar büyük bütçeler harcanan iki projeden de geriye eser bile kalmadığını görmek bugün bizim için öğretici olmalı. Amerika'yı yeniden keşfetme arzularımızı bir kenara bırakıp, geçmişte kimin yaptığına bakmaksızın sürdürülemeyen işlerden öğreti çıkarmak akılcı bir yol olacaktır. Kozahan'a yolunuz düşerse lütfen bir bakın Kraliçe 2. Elizabeth'in o mekanda yemek yediğine, bir defileye tanıklık ettiğine, Kozahan ve kozadan oluşan özel tasarım hediyemizi kabul ettiğine, alışveriş yaptığına dair izlere rastlayabilecek misiniz?
İZNİK CEVHER
Elimizdeki cevhere bir daha bakalım: İznik, Anadolu'daki ilk Türk başkenti, 1. Konsilin toplandığı yer, Vatikan'ın kutsal kabul ettiği şehirlerden biri, Bitinya, Roma, Selçuklu ve Osmanlı uygarlıklarına ev sahipliği yapmış ve
UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesinde yerini almış, Cittaslow Üyesi bir ilçemiz, bie destinasyonumuz var. 2025 yılında Bursa'nın en önemli sorularından biri “bu cevheri nasıl işleyeceğiz?”
Bir maestro lazım...
İZNİK 1700 MARKASI
Yapay zeka yardımıyla minik bir araştırma yaptım. Hikayelerinden ilham alabileceğimiz dünyadan başka örnekler var mı diye...İspanya Santiago, Aziz Yakup’un mezarının bulunduğu yer olarak biliniyormuş, Yüzbinlerce kişi her yıl “Camino de Santiago” rotasını yürüyerek bu noktaya ulaşıyor. İznik de; Hristiyanlık tarihinde İznik Konsili ile benzer ağırlığa sahip olan Santiago'daki gibi Hac güzergahı haline getirilebilir. Papa ziyareti öncesi ve sonrası “İznik İnanç Yolu” gibi bir yürüyüş rotası, örneğin İstanbul’dan başlayıp İznik’te son bulan bir parkur olarak tasarlanabilir. İznik Konsili’nin yapıldığı yer olan Ayasofya Orhan Camii uluslararası belgeseller, dijital hikaye anlatımlarıyla tanıtılabilir.
Fransa'nın Lourdes Şehri mesela Meryem Ana’nın göründüğüne inanılan bu şehir, küçük olmasına rağmen inanç turizmiyle yılda 5 milyondan fazla ziyaretçi alıyormuş. Buna benzer şekilde “İznik İnanç Turizmi Koordinasyon Kurulu” kurularak yerel yönetim, Diyanet, kilise temsilcileri ve turizm profesyonelleri -işin misyonerlik faaliyetine dönmemesi dengesine de dikkat ederek- birlikte çalışabilir.
Papa 14. Leo'nun 30 Kasım 2025 tarihinde İznik'i ziyaret edeceği ihtimali daha güçlü konuşuluyor artık. Geçmişte pek çok fırsatı kaçıran Bursa'nın İznik fırsatını doğru değerlendireceğine inanmak istiyorum. Öncelikle ve öncelikle “İznik 1700” markası mutlaka yaratılmalı. Bu marka altında hem inanç turizmi hem de destinasyon pazarlaması adına hızlıca yapılacak çok şey var. Dünyada en önemli 'kutsal kavşak'lardan biri olan İznik vesilesiyle Bursa'nın yazgısı değişebilir.