Göbeklitepe beni çok heyecanlandıran bir yer. Hikayesini ilk duyduğum andan itibaren inanılmaz ilgimi çekti ve acaba sırada ne var, bilmediğimiz daha neler öğreneceğiz diye merakla takip ediyorum Göbeklitepe haberlerini. Bilinen en eski insanlık eseri İngiltere'deki Stonehenge Anıtı ile MÖ 3000 yılına kadar giderken Göbeklitepe bunu MÖ 10,000 yılına çekti. Dünya tarihinin bütün ezberlerini bozdu ve herkesi şaşırttı.
Şaşırma ile öğrendiklerimiz daha uzun süre hafızamızda kalıyor. Şaşırtan, ezber bozan, hayrete düşüren liderleri dinlemek hem keyifli geliyor hem de dinleyenler daha katılımcı oluyor. Lider zaman zaman şaşırtmalı, süprizleri ve tahmin edilemeyenleri olmalı. Anlatılanların merak edilmesi hem anlatana hem dinleyene ayrı bir keyif verir. Ezber bozan lider olmak için belli bir entelektüel alt yapı, araştırmacı yön ve farklı konulara meraklı olmak lazım. Bazılarımız bu yetenekleri çocukken aileden alır bazılarımız ise sonradan üzerine çalışarak kazanırlar. İnsan gelişmek istedikten sonra sınırlar sonsuzdur.
Göbeklitepe, 2018'te Unesco Dünya Mirası Listesi'ne girdi. Herşey Mahmut Yıldız'ın amcasıyla tarlayı sürerken bulduğu taşı müzeye götürmesiyle başlıyor. 1986'da bulunan taş 1992'de Alman Prof. Klaus Schmidt'in arkeolojik değerini farketmesiyle ayrı bir önem kazanıyor. 1995'te başlayan kazılar halen devam ediyor ve bölge 2018'de turizme açılıyor. Hayvan figürleriyle yontulmuş taşlar, yüksekliği 6-7 metreyi bulan T şeklindeki sütunlarla oluşturulan 12,000 yıllık dairesel yapılar tarım devriminden hatta çanak çömlek icadından bile daha eski. Toplanma merkezi olarak tanımlanan Göbeklitepe'nin bilinen tarihi değiştirmesi ve tüm ezberleri bozması tam da bu noktada başlıyor. Kabul edilen tarihe göre avcı-toplayıcılar daha basit standartlarda yaşıyorlardı. Tarım devrimi ile yerleşik düzene geçildi ve anıtsal mimariler oluştu şeklindeydi. Göbeklitepe bu sıralamayı alt üst etti. Tonlarca ağırlığı olan T şeklindeki sütunları kayalardan oyup taşıyan insanları beslemek gerekiyordu. Belki de bu gereklilik tarımı keşfetme yönünde avcı-toplayıcılar için itici bir güç oldu. Bölgenin buğday açısından zengin olması da tarım devriminin başlangıcını sorgulatmaya devam ediyor. Uydu taramaları bölgede yaklaşık 20 dairesel yapı olduğunu söylüyor. Kazılar devam ediyor ve açık kalan tüm sorulara ilerleyen 10 yıllarda daha net cevaplar alabilmeyi bekliyoruz.
Bildiğimiz gerçekler üzerinden "Ya Öyle Olmasaydı Daha Farklı Nasıl Olabilirdi" çalışması yaptırmak ekiplerin hem yaratacılığını geliştirir hem de farklı fikileri açığa çıkaracak ortamlar yaratır. Etkin bir moderatörle yapılan bu tarz beyin fırtınaları kutunun dışında düşünmeye sevkeder. Çalışmalar, beyin fırtınaları ve projelerin yanısıra liderlerin konuşmalarının içine de sıradışı örnekler katması önemli bir etkiye sahip olacaktır. Günümüzde en popüler gündemlerden biri hikaye anlatılıcılığıdır. Bu sebeple önerilerini ve projelerini şaşırtıcı örneklerle hikayeleştirmek takımın hem ilgisini yüksek tutacaktır hem de uzun süre hafızalarda yer edecektir. Ezber bozan lider olmak için içeriğin zenginleştirilmesi sizi eşsiz ve özel yapar. Sürekli gelişim için lider biraz sıradışı olmalı, şaşırtmalı ve farklı düşünmek için ekibini motive etmelidir.
2019 yılı ülkemizde Göbeklitepe Yılı olarak anıldı. Dünyanın her tarafından yerli yabancı turistler ağırlandı. İnsanlığın kronolojik tarihini ve Göbeklitepe'den çıkartılan bazı eserleri sergileyen Şanlıurfa Müzesi de mutlaka ziyaret edilmesi gereken yerler arasında. Ezber bozan insanlığın sıfır noktası Göbeklitepe herkesi daha çok meraklandıracak gibi. Etrafı boyunca uzanan sarı alanların altında kimbilir daha neler var...
Göbeklitepe gibi sıradışı olalım..