İnsanın Anlam Arayışı
Varoluşçu Psikoterapi Akımı Öncülerinden Victor Frankl’in dünyaca ünlü kitabının adıdır “İnsanın Anlam Arayışı” . İnsanın daha mutlu ve motive olmasına yönelik çok güzel mesajlar veren bu kitabı okurken iş dünyasına yönelik de çok güzel mesajlar içerdiğini fark ettim.
Victor Frankl “İnsanın Anlam Arayışı” adlı kitabında hem hayatını hem de kendi geliştirdiği LogoTerapi adlı psikoterapi yönteminin temellerini anlatıyor. İşin psikolojik altyapısı ve içeriği psikologların ve uzmanlarının konusu tabii, ben sizlere kitaptan hayatımız ve iş yaşamımız için ilham alacağımız anektodlar üzerine bilgi vermek istiyorum.
Victor Frankl 1930’lu yıllarda Viyana’da psikoloji alanında çalışmalar yapmaya başlayan o dönemde Freud ve Alfred Adler ile de bağlantıda olan genç bir psikiyatrist. Başarılı çalışmalar yapıp tanınmaya başladığı bir dönemde 2. Dünya Savaşı’nın çıkmasıyla hayatı altüst oluyor. Yahudi olması sebebiyle 1943 yılında eşi, kardeşi, annesi ve babası ile birlikte Nazi subayları tarafından ölüm kampları olarak da bilinen SS kamplarına gönderiliyor. Kitapta Nazi kampındaki hayatını ve yaşadığı korkunç anıları anlatan Frankl’in bu kamplarda yaşayan tutsaklarda yaptığı gözlemler daha sonraki mesleki yaşamını derinden etkilemiştir. Ailesine yeniden kavuşma hayali ve tutuklanmadan önce yazmaya başladığı ama kampta elinden alınan kitabını yeniden yazma tutkusu onun için hayatta kalmanın anlamı olmuştur. Kampta esirlerde yaptığı gözlemlerde hayatta kalmak için anlamlı bir tutkusu olan insanların genç veya yaşlı fark etmeden kamp yaşamının zorlu koşullarında hayatta kaldığını, ama yaşamak için bir anlam bulamayanların hastalanarak öldüğünü ya da tedaviye cevap vermediğini görmüştür. Sonrasında bu acı deneyimleri hastalarının tedavisinde kullanan Frankl’in onları tedavi ederken hayattan bir anlam bulmalarına ve bu anlamı yaşatmak için motive etmeye yöneltmiştir. Frankl’in Logoterapi psikoterapi yöntemi kelimesinde yer alan “Logo” kelimesi de Yunancada “anlam” demektir.
Bu arada bu ölüm kamplarından sadece kendisi ve kız kardeşi sağ kurtulmuş diğer aile üyeleri maalesef öldürülmüştür. Kamp yaşamı sonrasında Victor Frankl’in hayatta kalma motivasyonu kendisi için yarattığı anlamlı hedeflerle olmuştur. Frankl yaşadığı hem fiziksel hem de ruhsal zorlu kamp günlerinde hayatının anlamını bularak yaşama tutunmuş ve hayatta kalmıştır.
Hayatının anlamını bulan insan nasıl daha mutlu yaşıyor, yaşadığı zorlukları daha kolay aşıyor ve yaşam motivasyonu hiç bitmiyorsa iş hayatında da yaptığı işi anlamlı bulan, işini kendisi için daha anlamlı hale getiren kişiler için de çalışma ve üretme motivasyonu hiç bitmiyor. Etrafınızdaki başarılı insanlara sorduğunuzda hiçbirinin gerçek motivasyonunun çok para kazanmak, genel müdür olmak, direktör olmak olmadığını, işinde başarılı olmanın zorlukları kendi akıl ve tecrübesiyle aşmanın onda yarattığı anlamlı coşku ve kişisel tatmin olduğunu göreceksiniz. İş hayatında anlamlı bulduğunuz, tutkuyla yaptığınız işlerde sizi hiçbir şey zorlamaz, pes ettirmez. İş hayatında da bir Nazi kampında yaşanan zorluklar gibi olmasa da zorlu, mücadeleli stresli ve gergin dönemler oluyor. Bu dönemlerde başarmak için aklımızda, ruhumuzda hayatımızın anlamı olacak bir hedef varsa hiçbir zorluk bizi yıldırmaz ve başarma istek ve heyecanımızı bitiremez. Hayatımızın anlamı olacak bir iş yapmıyor olabiliriz ama onu biz daha anlamlı hale getirebiliriz. İşimize anlam katmak, onu daha sevilen ve sayılan bir noktaya taşımak bize ve çabalarımıza bağlı.
Hayatın anlamı üzerine birçok kitabı bulunan psikolog rahmetli Doğan Cüceloğlu’nun bu konuyla ilgili çok güzel bir sözünü hatırlatarak yazıma son vermek istiyorum. “Yaşamında anlamı bulan insan, hangi durumda olursa olsun hayatını devam ettirecek gücü kendisinde bulur” Bu anlamlı sözün hayatımızın her alanında bizlere ilham vermesi ve yol göstermesi dileğiyle…
