“Hukuk ve ekonomi birbirinin ayrılmaz parçalarıdır”

NOSAB Yalçın Aras Konferans Salonu'ndaki etkinliğe; Dünya Gazetesi (NBE) Yönetim Kurulu Başkanı Hakan Güldağ, Daha İyi Yargı Derneği Başkanı Av. Mehmet Gün, MARSİFED Başkanı Ramazan Kaya, TÜRKONFED Başkan Yardımcısı Feyyaz Ünal, BUSİAD Başkanı Buğra Küçükkayalar, BUİKAD Başkanı Av. Oya Eroğlu, Bursa Barosu Sayman Yönetim Kurulu Üyesi Av. A. Gonca Gülçin, GESİAD Başkanı Murat Kaya, Daha İyi Yargı Derneği Üyesi Av. Elif Melis Özsoy’un yanı sıra çok sayıda STK’dan temsilci ile davetliler katıldı.

Programın açılışında konuşan ve hukukun üstünlüğü olmadan ekonomik gelişmenin mümkün olmadığını belirten MARSİFED Başkanı Ramazan Kaya, “The Economist dergisi hukukun üstünlüğünün ekonomiye pozitif etkisi üzerine 2019’un verilerinin yer aldığı bir yazı yayınlanmıştır 2020’de. Bu yazıda ‘Hukukun üstünlüğü’ kavramıyla ülkelerin ekonomik refahı ve kişi başına düşen milli geliri arasında kuvvetli bir ilişki olduğu gözlemlenmiştir. Bir ülke zenginleştiği için hukukun üstünlüğü artar, hukukun üstünlüğü arttıkça da ülke zenginleşir. Her iki değişken birbirini olumlu yönde besler. The World Justice Projcet (WJP) her yıl hukukun üstünlüğü Endeksini yayınlanmaktadır. 128 ülkenin sekiz ayrı başlıkta değerlendirildiği 2020 yılı endeksi ise Mart 2020 de yayınlandı. Ülkemiz 128 ülke arasında Hukukun Üstünlüğü Performansında Dünya da 107. sırada yer almıştır. 108. Nijerya, 109. İran, 110. Angola şeklinde devam etmektedir” dedi.

Sürdürülebilirlik açısından önem arz ediyor

Hukukun üstün, yöneticilerin hesap verir olduğu demokratik yönetimlerin ekonomik olarak da başarılı olduğunun altını çizen Kaya, “Bunun süreklilik arz ediyor olması gerekmektedir. KOBİ’lerimizde de daha sağlıklı karar alabilmek için demokratik yöntemler kullanılması, çalışanların ve hatta diğer paydaşlarında yönetime katılımının sağlanması, demokratik yönetimin sağladığı sağlıklı karar alabilme ve bunu sürdürebilir kılması açısından önemlidir” diye konuştu.

“Güven olmadan olmaz”

Kaya’nın ardından konuşan güven ortamının önemine vurgu yapan TÜRKONFED Başkan Yardımcısı Feyyaz Ünal, “Hukuk olmadan güven ortamını yaratmamız da mümkün değil ve güven olmadan da ne orta gelir tuzağından, ne orta demokrasi tuzağından, ne de orta eğitim tuzağından biz ülkemizi kurtaramayız. Bunları yapamadığımız için de kalkınmamız da mümkün olmaz. Bu hepimizin mutabık olduğu, hepimizin aynı yönde düşündüğü bir gerçek” dedi.

“Koruyucu hukuk hizmetlerine ihtiyaç var”

Türkiye’de mahkemeye gittiği zaman hakkını alabileceğini kesin olarak düşünenlerin oranının yüzde 20’den az olduğuna dikkat çeken Daha İyi Yargı Derneği Başkanı Av. Mehmet Gün de, “Dolayısıyla Türkiye’deki işletmeler başlarına bir sorun geldiği zaman ne yapacakları konusunu düşündüklerinde yargı bir çözüm mercii, çözüme katkıda bulunan bir yapı olarak karşımıza çıkmıyor. Barodan gelen meslektaşım koruyucu hukuk hizmetleri almasını tavsiye etti iş dünyasına. Evet, iş dünyası kendisini yargının hatalarından, yıkıcı etkisinden korumaya muhtaç. Onun için koruyucu hukuk hizmetlerine ihtiyaç var. Hukuk güvenliğini sağlamak için değil yargı mercilerine gittiğinizde sonuç alamazsanız, yıllarca sürecek davaların içerisinde uğraşmamak için kendinizi hukuk güvenliğini bir hukukçu vasıtasıyla almanızda fayda var. Çünkü yargı size iyilik yapmıyor, kötülük yapıyor. İşlerinizi güçlendirmiyor, şirketlerinizin yıkılmasına neden oluyor”

“Hukuk da siyaset de bugünkü ekonomiyi açamıyor”

Yapılan açılış konuşmalarının ardından Dünya Gazetesi (NBE) Yönetim Kurulu Başkanı Hakan Güldağ’ın moderatörlüğündeki KOBİ’lerin Sürdürülebilirliği ve güçlenmesi için A’dan Z’ye Türk Yargı Reformu” konulu panele geçildi. Panele moderatörlük yapan Dünya Gazetesi (NBE) Yönetim Kurulu Başkanı Hakan Güldağ, “Hukukun üstünlüğünün olduğu ülkelerde mutlaka ekonomik gelişmenin de çok daha farklı olduğu noktası defalarca ispatlanmış. Enflasyonu, kuru, faizi hep konuşuyoruz ama o tartışmaların çok ötesinde bir sıkıntıyla ilerliyoruz. Bana göre ekonomiyi siyaset de açamıyor, halihazırda var olan hukuk sistemi de ekonomiyi destekleyemiyor. Türkiye’nin şiddetli  bir biçimde bu konuyu aşması gerektiğini düşünüyorum. Sorun göründüğünden daha büyük. İş dünyamızın beklentileri i le beraber hukukçularımızın görüşlerini de ele alıyoruz” dedi.

“Hukukun üstünlüğü en önemli beklentimiz”

En büyük beklentilerinin hukukun üstünlüğü olduğunu belirterek sözlerime başlayan BUSİAD Başkanı Buğra Küçükkayalar ise “Hukukun olmadığı ya da sağlıklı işlemediği  ya da işletilemediği toplumlarda ekonomik krizlerin ve sosyal sıkıntıların varlığı her zaman gözlemlenmektedir. Hukuk ve ekonomi birbirinin ayrılmaz parçalarıdır. Ekonomik sistemimizin sağlıklı işleyebilmesi, gereksinimlerin karşılanmasına olduğu kadar, etkin, çağdaş ve adaletli bir hukuk sisteminin varlığına da bağlıdır.  Hukuk ve ekonomi ekonomik refah ile bunun topluma yayılması konusunda birbirlerini tamamlar. Ekonomideki etkin girişimcilik, kaynakların ekonomide doğru kullanımı, fiyatlardaki istikrar, millî gelirimizdeki büyüme gibi konular hukuksal düzenlemelerle sağlanır. Hukuk kurallarına uyulmaması ekonomik ilişkileri bozan en önemli etkenlerden biridir. İyi bir ekonomi için demokrasi ve hukuka güven ön koşuldur” ifadelerini kullandı.

“Sürdürülebilir ekonomik kalkınmanın ana yol toplumsal cinsiyet eşitliğinden geçiyor”

“Hukukun üstünlüğünün ve ekonomik kalkınmanın konuşulduğu bir günde kadının iş üçüne katılımının konuşulmaması mümkün değil” sözleriyle konuşmasına başlayan BUİKAD Başkanı Avukat Oya Eroğlu da, sürdürülebilir ekonomik kalkınmanın ana yolunun toplumsal cinsiyet eşitliğinden geçtiğine vurgu yaptı. Eroğlu, “2020 raporuna göre toplumsal cinsiyet eşitliğinde Türkiye 153 ülke arasında 135’inci oldu. Teknolojinin en hızlı ilerlediği bu dönemde dahi en yavaş ilerleyen konuların arasında geliyor toplumsal cinsiyet eşitliği. Birleşmiş Milletler, Türkiye’nin toplumsal cinsiyet eşitliği 135 yıl sonra sağlayabileceğini belirtiyor. Kadın sayıları artıyor ama çok yavaş ilerliyor. Öte yandan, kadın girişimci oranı yüzde 25’lerde, tepe yönetici oranı yüzde 3’lerde. Hani eşit başlamıştık. Yüzde 50’den geriye ne zaman inmeye başladık? Nerede kopukluk oldu” dedi.

“Koruyucu danışmanlık almalısınız”

Ticaret hukuku, iş hukukunda yargıda çok zaman kaybedildiğine dikkati çeken Bursa Barosu Sayman ve Yönetim Kurulu Üyesi Avukat Gonca Gülçin de, iş insanlarına koruyucu danışmanlık almalarını tavsiye etti. “İş dünyası hukukun koruyucu şemsiyesi altına girmeli” sözleriyle konuşmasını sürdüren Gülçin, sorunların yargıya intikal etmeden çözülmesinin ciddi bir zaman tasarrufu sağlayacağına dikkati çekti. Avukat Gonca Gülçin, sözlerini şöyle sürdürdü: “Hepimiz biliyoruz ki şirketlerin sözleşmeli avukatla çalışma zorunluluğu var. Ama genelde gördüğümüz anlaşmalar sadece kağıt üzerinde kalıyor. Sorun öncesinde koruyucu danışmanlığı ne kadar alıyoruz? Sanayicilerimiz sözleşmeler yapıyor ama o sözleşmelere kendilerini koruyucu hükümleri ne kadar koyabiliyor? Günün sonunda sorunlar yargıda bizim karşımıza sorun olarak çıkıyor. Soruna gelmeden önce kendimizi nerelerden koruyabileceğimize bakmamız lazım. Yargıda yoğunluk oluşturmadan arabuluculuk gibi alternatif yollarla çözmeye ne kadar sıcak bakıyoruz. 11 Nisan itibari ile Singapur Konvansiyonu yürürlüğe giriyor. Yargıda çok fazla zaman kaybediyoruz ama biz yargıya intikal etmeden sorunlarımızı masada çözebilir miyiz? Bu alternatifleri de değerlendirmek lazım. İki ülke arasında ticaret gerçekleşirken orada çıkan ihtilafla ilgili istikrar ve güven istiyoruz ama bunu biz nasıl sağlayabiliriz? Konvansiyon olarak bunu değerlendireceğiz ve hukukçular olarak buna hazırız. Öte yandan tahkim de önemli bir sistem ve iş insanlarının bu alternatifi de değerlendirmesini önerebilirim.”

“Her düzenlemeyi destekliyoruz”

“Özel sektör olarak, yargı sistemini güçlendirecek her düzenlemeyi destekledik ve destekliyoruz” diyen GESİAD Başkanı Murat Kaya, şunları söyledi: “Ayrıca çok beğendiğim bir söz var. ‘Adalet, kutup yıldızı gibidir. Yerinde durur. Geri kalan her şey onun etrafında döner.’ İşte bu yüzden, adalet terazisinin dengesini korumalıyız. Etkin, hızlı ve sağlıklı çalışması için gereken her adımı atmalıyız. Hukuk sistemini daha sağlıklı ve daha iyi işler hale getirme konusunda ne kadar başarılı olunursa, Türkiye ve ekonomi o kadar güçlü hale gelecektir. Türk özel sektörü, yargı sistemini güçlendirecek, kapasitesini ve etkinliğini artıracak, her düzenlemeyi destekledi. desteklemeye de devam edecek.”

Daha İyi Yargı Derneği Üyesi Av. Elif Melis Özsoy da derneğin faaliyet ve çalışmaları hakkında katılımcıları bilgilendirdi.

Yapılan sunumlar ve açıklamaların ardından program soru-cevap kısmı ile devam etti. Programın sonunda MARSİFED Başkanı Ramazan Kaya, konuşmacılara ve konuklara günün anısında teşekkür plaketi takdim etti.