2020 Lübnan'a yaramadı

Kamu borcunun 90 milyar doları aştığı Lübnan'da dolar krizinin yanı sıra enflasyondaki yüksek artış ve işsizlikle ekonomik sorunlar derinleşti. Ülkede 1975-1990 yıllarındaki iç savaştan bu yana en büyük ekonomik krizlerden biri yaşanırken hükümetin kurulmasıyla ilgili belirsizlik de devam ediyor.

Beyrut Limanı'ndaki patlama ve hükümet krizi

Lübnan'da 2020'ye damgasını vuran olay başkent Beyrut'taki limanda 4 Ağustos'ta meydana gelen büyük patlama oldu. Patlama sonucunda Lübnan ekonomisinin can damarı sayılan Beyrut Limanı büyük bir harabeye dönüştü. Lübnanlı yetkililer, 6 yıl boyunca bir depoda tutulan 2 bin 750 ton amonyum nitratın limanda infilak ettiğini açıkladı. Olayın ardından artan protestolar üzerine Hassan Diyab hükümeti 10 Ağustos'ta istifa etti.

Cumhurbaşkanı Mişel Avn, 31 Ağustos'ta Mustafa Edib'i yeni hükümeti kurmakla görevlendirdi. Ancak Edib, 26 Eylül'de "hükümeti kurma mutabakatının olmadığını" söyleyerek görevi iade etti. Bu gelişmelerin ardından Cumhurbaşkanı Avn, hükümeti kurma görevini bu kez 22 Ekim'de eski Başbakan ve Müstakbel Hareketi lideri Saad Hariri'ye verdi. Aradan 2 ay geçmesine rağmen Hariri de yeni kabineyi hala oluşturamadı.

Para biriminin değer kaybetmesi

Lübnan lirası 2020'de ABD doları karşısında yüzde 78 değer kaybetti ve 1 ABD doları karaborsada 9 bin liraya kadar çıktı. Lübnan Merkez Bankası haziran ayında başlattığı girişimle, elektronik bir platform kurarak resmi kur ile karaborsa arasındaki farkı kapatmaya ve tek bir dolar değeri sağlamaya çalıştı. Ancak bu girişim istenen sonucu vermedi. Merkez Bankasının resmi kurunda 1507 lira, banka işlemleri için kullanılan elektronik platformda 3 bin-3 bin 900 lira olan dolar karaborsada 8 binden 9 bine yükselen fiyattan işlem görmeye devam etti.

Enflasyon

Lübnan İstatistik İdaresinin açıkladığı verilere göre, geçen yılın kasım ayından bu yılın aynı dönemine kadar tüketici fiyat endeksi yüzde 136,8 arttı. Döviz karşısında Lübnan lirasının değer kaybetmesi ve bu farkın tüketiciye yansıtılması nedeniyle ithal ve yerli ürünler arasında da keskin bir fiyat farkının oluştuğu görüldü.

İşsizlik

Lübnan'da ekonomik ve siyasi sıkıntılar 2020'de iş fırsatlarının daralmasına ve işsizliğin artmasına neden oldu. Lübnan Restoran, Kafe, Kabare ve Pastane Sahipleri Birliğinin açıklamasına göre, yılbaşından kasım ayına kadar 265 iş yeri kapandı. Beyrut merkezli Information International şirketi ise ülkedeki işsiz sayısının yıl sonuna kadar 1 milyona ulaşmasının ve işsizliğin yüzde 65 olmasının beklendiğini açıkladı.